Matariki, het Māori Nieuwjaar, is een hele belangrijke en traditionele feestdag in Nieuw-Zeeland. Dit is de tijd van het jaar waarbij de Maori hun begin van het nieuwe jaar vieren, een periode van reflectie, groei en vernieuwing. Deze tijd van het jaar wordt gebruikt om bij elkaar te komen met familie en vrienden, om de overledenen te herdenken, verhalen en geschiedenis te vertellen. Er wordt gezamenlijk genoten van maaltijden met veel gezelligheid en muziek. Matariki wordt dit jaar officieel gevierd vanaf 2 juli 2021 tot de tijd dat de 7 sterren zichtbaar zijn.
Wat is Matariki (het Māori Nieuwjaar)?
Matariki is de Māori naam voor een groep van 7 sterren die bekend staat als de Pleiaden. Sommigen Maori zien de sterrenvertoning Matariki als een moederster met 6 dochters, maar vaak wordt deze jaarlijkse sterrenvertoning ook de ‘Zeven zusters’ genoemd. Matariki heeft een tweezijdige letterlijke vertaling: Mata Riki betekent ‘Kleine Ogen’ en Mata Ariki betekent ‘Ogen van God’.
Wat zijn de namen van de Matariki sterren?
Hoewel de Pleiaden uit 1000 sterren bestaat en het sterrenbeeld technisch gezien uit 9 sterren, zijn er maar 7 sterren die je met het blote oog echt kunt zien.
Alcyone – Matariki, ogen van Tāwhirimātea
Atlas – Tupu-ā-rangi, hemel tohunga
Electra – Waipuna-ā-rangi, hemelse lente
Taygeta – Waitī, zoet water
Pleione – Tupu-ā-nuku, aarde tohunga
Merope – Ururangi, toegang tot de hemelen
Maia – Waitā, besprenkeling van water
Wanneer is Matariki?
Matariki verschijnt aan de oostelijke hemel ergens rond de kortste dag van het jaar. De eerste sterren van Matariki beginnen op te komen in de laatste paar dagen van mei en juni. Elk jaar is de datum anders en afhankelijk van de maanstand. Het moment dat alle 7 sterren zichtbaar zijn symboliseert de komst van het Māori Nieuwjaar.
Komende data:
In 2021 begint Matariki op 2 juli.
In 2022 begint Matariki op 21 juni.
In 2023 begint Matariki op 11 juli.
De datum voor de Matariki feestdag zal elk jaar veranderen, maar de feestdag zelf zal altijd op een maandag of een vrijdag worden gevierd.
De waarde van Matariki voor de Māori
In vroegere jaren werd gedacht dat Matariki de oogst voor het komende seizoen zou bepalen, dus was het belangrijk om de rol die het speelde in de cyclus van de natuur te erkennen. Māori gebruikten Matariki als een signaal voor wanneer ze hun gewassen moesten planten na de lange winter. Als de sterren helder waren, was dat een teken dat er een gunstig en productief seizoen in het verschiet lag en zou het planten in september beginnen. Als de sterren wazig en dicht bij elkaar stonden, was er een koude winter in het vooruitzicht en werd het planten uitgesteld tot oktober.
Tegenwoordig wordt Matariki nog steeds gezien als een belangrijk moment om de aarde te vieren en respect te tonen voor het land waarop wij leven.
Hoe werd en wordt Matariki gevierd?
Traditioneel werd Matariki gevierd door samen te komen met de familie en na te denken over het verleden. De verbinding van het festival met de sterren bood families de gelegenheid om hun genealogie (stamboom) te herinneren en de voorouders die naar de hemel zijn overgegaan. Er werden offers gebracht aan landgoden die voor goede oogsten zouden zorgen en er werden nieuwe bomen geplant om een nieuw begin aan te geven.
Veel van deze traditionele vieringen worden vandaag de dag nog steeds gevierd, maar er zijn nog vele andere manieren waarop Matariki wordt gevierd. De meeste vieringen draaien om muziek, zang, dans, eten en familie. De vieringen kunnen wel 3 dagen duren.
Bee & Flow en Matariki
Bee&Flow ziet Matariki ook als een mooi moment om stil te staan bij de dingen die we tot nu toe bereikt hebben en hoe we ons de komende tijd kunnen inzetten om onze voorouders trotser te maken. Wij als mensen zijn eigenlijk maar kort op de aarde. Het is belangrijk dat we onze tijd nuttig besteden en iets kunnen nalaten voor de toekomstige generaties. In ons geval door de veestapel te verwijderen van bepaalde gebieden van ons land en Manuka terug te laten keren op de steile heuvels en bergen van de boerderij.
Gelukkige Matariki!
